توجه: این مقاله به مرور زمان، ویرایش و یا تکمیل می‌شود!
تقاضا: در صورتی که با مشکل تایپی، دستوری و یا مفهومی در این مقاله برخورد کردید، از شما دوست عزیز و گرامی، صمیمانه تقاضا می‌کنم که اینجانب را مطلع کرده، تا نسبت به تصحیح و یا تکمیل آن، در اسرع وقت، اقدام نمایم.
با کمال تشکر
داریوش تصدیقی
کانال تلگرام: IranianExperts@
شماره تلفن همراه: ۰۹۱۲۱۰۸۷۴۶۱
نشانی پست الکترونیکی: DariushT@GMail.com
فیلم‌های آموزشی https://www.aparat.com/DariushT
آدرس سایت‌ها: https://WebsiteAnalytics.ir - http://IranianExperts.ir - http://Date2Date.irنسخه مقاله: ۱.۵ - تاریخ بروزرسانی: ۱۳۹۹/۰۲/۱۳
من مطلقا یک آشپز یا یک شیرینی‌پز نیستم! من یک برنامه‌نویس هستم که علاقه داشتم، یک کیک اسفنجی (بدون شیر، روغن و کره) تهیه کنم!
قبل از مطالعه این مقاله، از شما خواننده گرامی تقاضا می‌کنم که در گوگل عبارت طرز تهیه کیک اسفنجی را جستجو کرده و ۲۰ مقاله آموزشی آخر آن‌را باز کنید! آن‌ها را خیلی سریع مطالعه کرده و سپس به این مقاله مراجعه کنید! در زمان خواندن آن مقالات، ده‌ها سوال و ابهام در ذهنتان شکل می‌گیرد، و از بی‌دقتی و بی‌توجهی نویسنده به شدت رنج می‌برید!
به نمونه‌هایی از نکاتی که به روح و ذهن شما فشار می‌آورند اشاره می‌کنم:
- مشکل بوجود آمدن ابهام: در ابتدای مقاله آموزشی نوشته است: یک پیمانه. ولی شما اصلا نمی‌دانید منظور از یک پیمانه چیست! بعد تحقیق می‌کنید که در خصوص معادل‌سازی پیمانه به گرم، اختلاف‌نظرهای جدی، نه تنها در ایران، بلکه در دنیا وجود دارد!
- مشکل نادقیق بودن: در ابتدی مقاله آموزشی نوشته است: ۳۰۰ گرم آرد. ولی در متن آموزش، یک‌بار می‌گوید ۳۵۰ گرم آرد! و در جای دیگری می‌گوید ۴۰۰ گرم آرد!
- مشکل بلاتکلیفی: در ابتدای مقاله آموزشی نوشته است: یک پیمانه شیر، ولی در کل مقاله هیچ جایی وجود ندارد که گفته شود کی، کجا و چگونه باید شیر را با مایه مخلوط کنیم! یا در وسط آموزش گفته است که باید الان شیر را با مایه مخلوط کنیم، ولی اصلا در ابتدا نگفته است که باید چه مقدار شیر برای مخلوط کردن استفاده کنیم!
- مشکل شرطی بودن ذهن: در بعضی از مقاله‌های آموزشی نوشته شده است: باید کمی نمک استفاده شود. ولی کاملا مشخص است که نویسنده مطلقا فلسفه استفاده از نمک را نمی‌داند و با یک ذهن شرطی شده یا استفاده از آن‌را اختیاری اعلام می‌کند و یا اصلا نمی‌داند که در چه مرحله‌ای و به چه نیتی و یا به چه شکلی باید از آن استفاده کرد.
- مشکل عدم مستندسازی و بروزرسانی مستندات: فارغ از این‌که به هر حال عزیزانی که زحمت کشیده و مقاله‌های آموزشی در این خصوص تهیه کرده‌اند، بسیاری از آشپزها و یا شیرینی‌پزها، کلا عادت به مستندسازی در خصوص طرز تهیه محصول خود ندارند و همیشه از حافظه خود برای تهیه محصول استفاده می‌کنند و برای همین هم وقتی از یک نفر تلفنی و یا حضوری طرز تهیه یک غذا و یا شیرینی را طلب می‌کنیم، ضمن آن‌که بارها ترتیب مراحل را جابجا می‌کند، قطعا در انتقال چند مرحله دچار فراموشی می‌شود!
شاید باور نکنید! ولی وجود مشکلاتی از این دست، مرا به این نقطه رساند که همان‌طور که خرمشهر را خدا آزاد کرد، احساس می‌کنم که اکثر غذاها و کیک‌ها را هم خدا تهیه می‌کند! وگرنه با این همه بی‌دقتی و شلختگی که در ذهن و کلام این عزیزان وجود دارد، علی‌القاعده نباید خروجی قابل قبولی حاصل شود!
به هر حال من اعتقاد دارم که:
- خلال دندان: یک عدد
- آب جوش: نصف یک فنجان کوچک
- روغن: در حد آغشته کردن قالب شیرینی‌پزی
- نمک: یک چهارم قاشق چای‌خوری (یک پنس)
- آرد (سفید): ۶۰ گرم
- شکر (ریز): ۶۰ گرم
- تخم‌مرغ (متوسط): ۲ عدد
- وانیل: نصف قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- بیکینگ پودر: نصف قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- آرد (سفید): ۹۰ گرم
- شکر (ریز): ۹۰ گرم
- تخم‌مرغ (متوسط): ۳ عدد
- وانیل: یک قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- بیکینگ پودر: یک قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- آرد (سفید): ۱۲۰ گرم
- شکر (ریز): ۱۲۰ گرم
- تخم‌مرغ (متوسط): ۴ عدد
- وانیل: یک و نیم قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- بیکینگ پودر: یک و نیم قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- آرد (سفید): ۱۵۰ گرم
- شکر (ریز): ۱۵۰ گرم
- تخم‌مرغ (متوسط): ۵ عدد
- وانیل: دو قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- بیکینگ پودر: دو قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- آرد (سفید): ۱۸۰ گرم
- شکر (ریز): ۱۸۰ گرم
- تخم‌مرغ (متوسط): ۶ عدد
- وانیل: دو و نیم قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- بیکینگ پودر: دو و نیم قاشق چای‌خوری (سر پر نباشد!)
- بیکینگ پودر: باعث پف کردن کیک می‌شود.
- وانیل: باعث می‌شود که طعم و بوی زرده تخم‌مرغ از بین برود.
- آب جوش: برای حل شدن بهتر شکر در مایه زرده‌های تخم‌مرغ.
- نمک: ترکیب نمک و بیکینگ پودر باعث پف کردن مضاعف کیک می‌شود.
- الک کردن آرد: برای سبک کردن آرد. با الک کردن، هوای موجود در لابلای آرد از بین می‌رود و بهتر پف کرده و به نرمی اسفنج می‌شود.
- یک کاسه بزرگ
ــــــــــــــــــــ کاسه اصلی (سفیده‌های تخم‌مرغ)
- سه کاسه متوسط
ــــــــــــــــــــ برای زرده‌های تخم‌مرغ
ــــــــــــــــــــ برای آرد
ــــــــــــــــــــ برای آرد الک شده
- دو کاسه کوچک
ــــــــــــــــــــ برای شکر
- الک ریز
- همزن برقی
- قالب شیرینی‌پزی
- همزن ثابت (لیسک)
- ظرف پیمانه (وزن) سنج
- یک قاشق غذاخوری (برای انتقال آرد و شکر به ظرف وزن‌سنج)
- سه قاشق چای‌خوری (برای انتقال نمک، بیکینگ‌پور و وانیل به مواد دیگر)
- طوری زمان‌بندی می‌کنیم که قبل از آن‌که قالب را در داخل فر قرار دهیم، فر با دمای ۱۷۰ درجه، حداقل ۲۰ دقیقه گرم شده باشد.
- باید صرفا قسمت پایین فر را روشن کرده و از روشن کردن قسمت بالای فر جدا اجتناب کنیم.
- قالب را بر روی سینی فر قرار داده و بر روی طوری فر قرار نمی‌دهیم.
- قالب را در ردیف وسط فر قرار می‌دهیم.
- بعد از قرار دادن قالب در داخل فر، به هیچ عنوان تا ۲۰ دقیقه در فر را باز نمی‌کنیم! در غیر این صورت پف کیک از بین می‌رود!
مواد مورد نیاز را (مانند تخم‌مرغ و آرد و غیره) حداقل یک ساعت قبل، از یخچال یا فریزر خارج می‌کنیم تا دمای آن‌ها با دمای محیط یکسان شوند.
شکر را اندازه‌گیری می‌کنیم و در دو کاسه، در یکی، به اندازه یک سوم و در دیگری، به اندازه دو سوم قرار می‌دهیم.
آرد را اندازه‌گیری می‌کنیم و در کاسه متوسط قرار می‌دهیم.
در کاسه آرد، مقدار مشخص شده بیکینگ پودر و نمک را با هم کاملا ترکیب کرده و حداقل سه‌بار (با استفاده از کاسه دوم) این ترکیب را الک می‌کنیم.
فر را فقط از پایین با دمای ۱۷۰ درجه روشن می‌کنیم، تا زمانی که مایع به طور کامل آماده شد، حداقل ۲۰ دقیقه روشن بوده باشد.
تخم‌مرغ‌ها را شکسته و زرده‌های آن‌را در یک کاسه (متوسط) و سفیده‌های آن‌را در یک کاسه دیگر (بزرگ و اصلی) قرار می‌دهیم.
نکته: باید دقت داشته باشیم که به هیچ عنوان مقداری از زرده‌های تخم‌مرغ در داخل کاسه سفیده‌های تخم‌مرغ مشاهده نشود!
نکته: باید دقت داشته باشیم که به هیچ عنوان از پوست تخم‌مرغ در داخل کاسه‌ها وجود نداشته باشد!
محتویان سفیده‌های تخم‌مرغ را به حدی هم می‌زنیم (با سرعت متوسط) تا کاملا کف کرده، پف کرده و مثل پنبه (پشمک) خشک شود.
محتویات ظرفی که حاوی یک سوم شکر می‌باشد را به آرامی با سفیده‌های تخم‌مرغ مخلوط می‌کنیم و به حدی به همزدن ادامه می‌دهیم تا کاملا فرم گرفته و آنقدر سفت شود که اگر کاسه را برگردانیم، محتویات آن خارج نشده و نریزد!
کاسه سفیده‌های تخم‌مرغ (کاسه اصلی) را در داخل یخچال قرار می‌دهیم.
میله‌های همزن (دستی یا برقی) را شسته و کاملا خشک می‌کنیم.
در کاسه‌ای که زرده‌های تخم‌مرغ قرار دارد، وانیل اضافه کرده و کاملا هم می‌زنیم (با دور تند).
محتویات کاسه‌ای که دو سوم شکر دارد را به آرامی به کاسه زرده‌های تخم‌مرغ اضافه می‌کنیم و به همزدن ادامه می‌دهیم (با دور تند) تا کرم رنگ شده و پف کند (شل و روان نباشد).
نصف فنجان آب جوش را به آرامی به کاسه زرده‌های تخم‌مرغ اضافه می‌کنیم و به همزدن ادامه می‌دهیم تا مایه کف کند.
کاسه سفیده‌های تخم‌مرغ (کاسه اصلی و بزرگ) را از یخچال خارج کرده و محتوای کاسه زرده‌های تخم‌مرغ را به آرامی و از لبه‌های کاسه اصلی، به درون کاسه اصلی اضافه کرده و با لیسه، و فقط در یک جهت (مثلا در جهت عقربه‌های ساعت) آن‌ها را به آرامی هم می‌زنیم تا پف آن نخوابد!
توجه: زمان هم زدن به گونه‌ای عمل می‌کنیم که انگار می‌خواهیم مواد را روی هم تا کنیم! یعنی مواد را از زیر می‌گیریم و به آرامی بر روی مواد جلوتر تا می‌کنیم!
به آرامی محتویات کاسه آرد را به وسط کاسه اصلی (با استفاده از الک) اضافه کرده و با لیسه، و فقط در یک جهت (مثلا در جهت عقربه‌های ساعت) آن‌ها را به آرامی هم می‌زنیم، تا آرد درون آن حل شود، به طوری که مطلقا پودر آرد، قابل مشاهده نبوده و گلوله نشود.
توجه: زمان هم زدن به گونه‌ای عمل می‌کنیم که انگار می‌خواهیم مواد را روی هم تا کنیم! یعنی مواد را از زیر می‌گیریم و به آرامی بر روی مواد جلوتر تا می‌کنیم!
کف و لبه‌های قالب را کمی آغشته به روغن کرده و در کف قالب، کمی آرد می‌پاشیم.
مایه را به آرامی، از کاسه اصلی، به وسط قالب شیرینی‌پزی می‌ریزیم.
نکته: مایه نباید از یک سوم ارتفاع قالب تجاوز کند!
نکته: پس از انتقال مایه به قالب، بر روی مایه نمی‌کوبیم و آن‌را صاف نمی‌کنیم!
قالب را در داخل فر قرار داده و درب فر را می‌بندیم.
پخت این ترکیب، به ۳۵ دقیقه زمان نیاز دارد.
دو دقیقه آخر، یعنی از دقیقه ۳۳ تا ۳۵ ام، فر را از پایین خاموش کرده و فر را از بالا روشن می‌کنیم، تا کمی بالای آن برشته شود.
بعد از ۳۵ دقیقه با استفاده از خلال دندان از پخته شدن کیک اطمینان حاصل می‌کنیم.
در صورتی که خلال به راحتی، داخل کیک رفته و به راحتی، از داخل کیک خارج شود و چیزی (مایه) به آن نچسبیده باشد، کیک کاملا پخته شده است.
پس از پخته شدن کیک، به سرعت آن‌را خارج نمی‌کنیم! بلکه پس از آن‌که فر را خاموش کردیم، در فر را کاملا باز کرده و سپس قالب کیک را خارج می‌کینم.
بعد از خارج کردن کیک، منتظر می‌شویم تا کیک کاملا خنک شده و سپس آن‌را از قالب خارج می‌کنیم.
پایان