طراحی سازه چیست و طراح سازه به چه کسی گفته می شود؟ موقعیت های شغلی طراح سازه کدام است؟ روش های کسب درآمد از طراحی سازه چیست و یک شخص به عنوان طراح سازه چه توانایی هایی لازم است داشته باشد؟ در این مقاله و ویدیو مهندس امیرطه نوروزی به بیان جایگاه شغلی مهندس محاسب و طراح سازه می‌پردازد. هم چنین در این ویدیو به توانایی هایی که یک مهندس عمران برای تبدیل شدن به یک طراح سازه حرفه ای باید داشته باشد، مواردی مثل تسلط بر نرم افزارهای طراحی مثل ایتبس و سیف، تسلط بر بندهای آیین نامه های طراحی سازه و… و بر لزوم آشنایی و تسلط بر محاسبات سازه برای انجام کارهای دیگری مثل نظارت، اجرا و حتی مقاوم‌سازی به طور کامل اشاره می‌شود.
طراح سازه کیست؟
رشته مهندسی عمران یک رشته بسیار جذاب است چرا که زمینه های کاری بسیاری در آن وجود دارد. به عبارت دیگر یک فارغ التحصیل رشته مهندسی عمران در زمینه های کاری مختلفی می تواند وارد بازار کار بشود. یکی از زمینه های بسیار کاربردی و مهم در مهندسی عمران طراحی سازه است. به فردی هم که کار طراحی و محاسبات سازه را انجام می دهد طراح سازه می گویند. به عبارت دیگر طراح سازه به شخصی گفته می شود که اولا به مباحث آیین نامه ای مسلط بوده و بتواند بندهای مختلف آیین نامه را تفسیر کرده و پس از آن با نرم افزارهای طراحی سازه به طور کامل آشنا بوده و به آن تسلط داشته باشد تا بتواند تفسیرهای انجام شده از آیین نامه را در مدل نرم افزاری خود اعمال کرده و یک سازه را به طور کامل طراحی کند.
وظیفه طراح سازه چیست؟
مهندس طراح سازه وظیفه دارد تا نقشه های معماری سازه که معمولا تهیه آن ها بر عهده مهندس معمار است را به مدل های سازه و نرم افزاری تبدیل کرده و سپس با خروجی گرفتن از نرم افزارهای طراحی سازه این مدل ها را به نقشه های اجرایی (نقشه های سازه ای) تبدیل کند. همان طور که پیش تر اشاره شد یک مهندس طراح سازه باید بر موارد زیر به طور کامل مسلط باشد:
- آشنایی با آیین نامه های طراحی سازه و توانایی تفسیر آن ها
- آشنایی و تسلط بر نرم افزارهای طراحی سازه
- آشنایی و تسلط بر نقشه کشی سازه
روش های کسب درآمد طراح سازه
پس از آن که یک مهندس عمران موارد گفته شده در بالا را به خوبی آموخت و در آن ها به مهارت رسید حال می تواند برای کسب درآمد از حرفه طراحی سازه که برای آن چندین روش مختلف وجود دارد اقدام کند. در ادامه به معرفی اجمالی و مختصر روش های گوناگون کسب درآمد از طراحی سازه می پردازیم.
استخدام در شرکت های مهندسی مشاور طراحی سازه
یکی از روش های متداول کسب درآمد برای مهندسان طراح سازه استخدام در شرکت های مهندسی مشاور ساختمان و یا دفاتر فنی مهندسی است. در این حالت مهندس طراح سازه یک حقوق ثابت ماهیانه به عنوان دستمزد از شرکت مهندسی مشاور دریافت خواهد کرد.
انجام پروژه های طراحی سازه به صورت شخصی
دومین راه کسب درآمد برای یک شخص که توانایی طراحی سازه دارد گرفتن پروژه به صورت شخصی است. پس از مدتی که یک مهندس طراح سازه تجربه و اعتبار کسب کرد می تواند به صورت شخصی به انجام پروژه های طراحی سازه بپردازد. برای این کار لازم است تا شخص آنقدر توانایی داشته باشد تا بتواند به تنهایی از پس طراحی انواع سازه های مختلف بربیاید. در این حالت فرد می تواند به یک درآمد خوب مهندسی دست پیدا کند.
نکات مثبت و منفی شغل طراحی سازه
شغل طراحی سازه هم مانند سایر شغل های دارای نکات مثبت و منفی می باشد. در ادامه ابتدا به ویژگی های مثبت شغل طراحی سازه می پردازیم.
از مهم ترین مزایای شغل طراحی سازه آن است که این حرفه و شغل دارای یک درآمد ثابت و مشخص نمی باشد. به عبارت دیگر مقدار درآمد هر مهندس طراح سازه را خودش رقم میزند. از جمله عواملی که بر این درآمد تاثیر گزار است میزان توانایی، تسلط شخص بر آیین نامه ها و نرم افزارهای طراحی سازه و سرعت انجام پروژه است. به عنوان مثال درآمد مهندسی که مهارت و سرعت لازم برای انجام بین 20 تا 30 هزار متر مربع را به صورت ماهیانه دارد با یک مهندس دیگر که سرعت انجام پروژه اش به نحوی است که ماهیانه حداکثر می تواند 10 هزار متر مربع طراحی سازه انجام دهد قابل مقایسه نیست. به همین جهت در صورت تمرین و تکرار شخص می تواند سرعت انجام پروژه را بالا برده و نهایتا به درآمدهای بالاتری نیز دست پیدا کند.
از جمله نکات مثبت دیگر این شغل آن است که مهندسان تازه وارد به حرفه طراحی سازه بسیار زود رشد می کنند، چرا که در این حرفه مهندس ماهر از لحاظ جمعیت تعداد کمی دارند.
از نکات منفی شغل طراحی سازه می توان به درگیر بودن این شغل با آموزش دیدن اشاره کرد. در واقع یک مهندس طراح سازه تا آخر عمر شغلی خود باید درگیر آموزش دیدن باشد. این آموزش دیدن عموما پس از دانشگاه فرد شروع می شود چرا که مهارت های مورد نیاز بازار کار متاسفانه در دانشگاه به دانشجویان مهندسی عمران آموزش داده نمی شود. در نتیجه فرد برای تبدیل شدن به یک طراح سازه لازم است تا آموزش ببیند تا بتواند مهارت های مورد نیاز را کسب کند. برای تبدیل شدن به یک طراح سازه برند و با اعتبار این آموزش دیدن باید به صورت مستمر تا پایان عمر ادامه پیدا کند چرا که به دلیل پیشرفت علم و تکنولوژی، آیین نامه ها و نرم افزار های طراحی سازه هر ساله بروز رسانی می شوند و شخصی که با این پیشرفت علم و دانش حرکت نکند قطعا جایی در بازار کار آینده طراحی سازه نخواهد داشت.
قدم های ورود به بازار کار طراحی سازه
برای ورود به بازار کار طراحی سازه و رسیدن به درآمدهای بالا لازم است تا اولین قدم که همان خواستن فرد است به موقع برداشته شود. بهترین زمان برای آمادگی ورود به بازار کار طراحی سازه زمان دانشجویی و یا اوایل فارغ التحصیلی است. در این زمان فرد خیلی از محیط دانشگاه و آکادمیک فاصله نگرفته است و ذهنش هم چنان خلاق و آماده ی پذیرش موارد جدید است. البته لازم به ذکر است با فاصله گرفتن از زمان دانشجویی و یا فارغ التحصیلی هم امکان یادگیری طراحی سازه وجود دارد ولی چون شخص مدتی از این مباحث دور بوده است قدری سخت تر این کار انجام شود چرا که ذهن پویایی زمان فارغ التحصیلی را ندارد.
دومین قدم برای ورود به بازار کار طراحی سازه، کسب مهارت و آموزش دیدن طراحی سازه به قصد ورود به بازار کار است. هم اکنون دوره ها و آموزش های مختلفی در موسسات بسیاری در حال برگزاری است که این دوره ها معمولا هزینه های سنگینی هم دارند. اما سوال این جاست که چرا با وجود این همه دوره آموزشی مختلف تعداد طراحان خوب و برند سازه بسیار کم و در هر شهری انگشت شمار است؟
علت این امر آن است که در این کلاس ها و دوره ها متاسفانه به آموزش ایتبس و سیف پرداخته می شود و نه به آموزش طراحی سازه! به زبان دیگر شخص پس از شرکت در این دوره ها تبدیل به یک اپراتور نرم افزار می شود. اپراتور نرم افزار ایتبس کسی است که می تواند بارها و بارها پروژه ای که قبلا آن را آموزش دیده است مجددا طراحی کند اما در انجام پروژه های جدید و چالش دار با مشکل مواجه می شود. به همین دلیل است که تعداد مهندس محاسب خوب و برند بسیار کم است و کسی که به طراحی سازه مسلط باشد و آموزش طراحی سازه دیده باشد و نه صرفا آموزش نرم افزار به راحتی می تواند به درآمدهای بالا برسد.
معرفی پک آموزش طراحی سازه Para Structure
با توجه به نیاز آن دسته از مهندسانی که قصد ورود به بازار کار طراحی سازه دارند، به آموزش دیدن طراحی سازه و نبود منبع و دوره متناسب، ما در گروه طراحی و آموزشی پاراسیویل بر آن شدیم تا یک آموزش صفر تا صد طراحی و محاسبات سازه متناسب با نیازهای بازار کار و برای ورود به این بازار تولید کنیم.
پک جامع آموزش طراحی و محاسبات سازه پاراستراکچر (ParaStructure) با تدریس مهندس امیرطه نوروزی بوده، که در آن به آموزش صفر تا صد طراحی و محاسبات انواع سازه ها پرداخته می شود. این پک شامل آموزش ایتبس، سیف، اتوکد و اکسل بوده که استفاده کنندگان را برای ورود به بازار کار طراحی و محاسبات سازه آماده می کند.