میزان حقوق و درآمد برنامه نویسی به عوامل زیادی بستگی دارد و با جزئیات ریز و درشتی همراه است. اگر می‌خواهید بدانید وضعیت میزان حقوق و درآمد برنامه نویسی چگونه است و هر برنامه نویس دقیقا چقدر دستش به دهانش می‌رسد، تا آخرِ این مقاله با ما همراه باشید.
شنیده‌اید که می‌گویند ما ایرانی‌ها عادت داریم درآمد همه را جلوجلو حساب کنیم؟ مثلا وقتی دکتر می‌رویم به‌سرعت مبلغ ویزیت را در تعداد بیماران ضرب می‌کنیم و با قیافه‌ی کسی که انگار هسته‌ی اتم را شکافته است، از یافته‌هایمان برای بقیه صحبت می‌کنیم.
خب البته این کار چندان جالب نیست ولی باید بگوییم ما دراین مقاله دقیقا می‌خواهیم همین کار را انجام دهیم، درمورد درآمد برنامه نویسی حرف بزنیم و درآمد برنامه نویس ایرانی را با خارجی‌ها مقایسه کنیم.
میزان حقوق و درآمد برنامه نویسی یا ماجرای رسیدن دست‌ها به دهان!
داستان از جایی شروع شد که قهرمان قصه‌ی ما که یک برنامه نویس تازه‌کار بود می‌خواست ببیند کاری که پیش گرفته آینده‌ای خوب و رویایی دارد یا نه؟ قهرمان ما یعنی آقای برنامه‌زاده که مدام در گوگل سرچ می‌کرد و تصویر برنامه نویسان خارجی را می‌دید که دست‌شان راحت به دهان‌شان می‌رسد و خیلی هم خوب و شیک زندگی می‌کنند.
هرچه بیشتر نگاه می‌کرد، می‌دید آن‌ها نه دست‌های خیلی درازی دارند که راحت به دهان‌شان برسد نه هیچ ویژگی خاص دیگری.
ولی برنامه‌زاده دائم فکر می‌کرد دارد در کشوری زندگی می‌کند که با این‌که سایز دست‌های مردمش مشکلی ندارد ولی بازهم به راحتی به دهان‌شان نمی‌رسد و البته نوع شغل‌شان هم زیاد مهم نیست. خلاصه برنامه‌زاده شروع کرد به تحقیق درمورد میزان درآمد برنامه نویسان خارجی.
همین اول کار بهتر است بدانید برنامه نویسی یکی از پردرآمدترین شغل‌های دنیا به‌حساب می‌آید. براساس آمار سامانه‌ی حقوق و دستمزد PayScale، برنامه نویسان در دنیا در سال 2018 بهطور متوسط 62000 دلار درآمد سالیانه داشته‌اند که برای برنامه نویسان ارشد و پردرآمدها تا 97000 دلار در سال هم رسیده است.
بله همان‌طور که برنامه‌زاده دید و شما نیز در نمودار بالا می‌بینید، درآمد برنامه نویسان خارجی دندان‌گیر و قابل توجه است و می‌توان گفت حدود 30 درصد از صاحبان بقیه‌ی شغل‌ها در طول سال درآمد دارند که خب البته باید بگوییم نوش جان‌شان! زبان کامپیوترها را می‌فهمند، به صراط مستقیم هدایت‌شان می‌کنند و این پول‌ها حق‌شان است.
در جدول زیر نیز میتوانید متوسط درآمد برنامه نویسان شرکت‌های بزرگ و معروف دنیا را ببینید:
برنامه‌زاده بعد از بالا و پایین کردن میزان درآمد برنامه نویسان خارجی، باخودش فکر کرد از هرچه بگذریم سخن دوست خوش‌تر است و تصمیم گرفت کمی در مورد آینده‌ی شغلی خودش تحقیق کند و ببیند درآمد برنامه نویسی در ایران چقدر است؟ البته برای مشخص شدن این موضوع بهتر است اول بدانیم برنامه نویس‌های ایرانی درچه حوزه‌هایی کار می‌کنند.
حوزه‌های مختلف برنامه نویسی در ایران؛ از کارمندی تا فریلنسری و ایده‌پردازی
یک برنامه نویس می‌تواند در حوزه‌های مختلفی کار کند:
- کار در اداره‌ها، سازمان‌ها، شرکت‌ها و البته استارتاپ‌ها: این نوع فعالیت در زمینه‌ی برنامه نویسی فرق چندانی با کارمندی ندارد. شما بهطور منظم و روزمره برای یک شرکت یا اداره‌ی خاص کار می‌کنید. حقوق ماهیانه‌ی ثابت می‌گیرید و از مزایایی مثل بیمه، پاداش و… استفاده می‌کنید.
درآمد برنامه نویسی ثابت به موارد زیادی مثل تجربه، سمت سازمانی، تخصص و… بستگی دارد که در ادامه بهطور کامل در موردشان صحبت می‌کنیم. فعلا همین‌قدر بدانید که یک برنامه نویس که در یک اداره یا شرکت خاص مشغول به‌کار است بهطور متوسط دو تا هشت میلیون در ماه درآمد دارد.
- فریلنسری: خیلی از برنامه نویسان به یک یا چند زبان برنامه نویسی مسلط هستند و به هزار دلیل کوچک و بزرگ به دنبال شغل ثابت نمی‌روند. این‌ها خودشان به‌صورت پروژه‌ای و فریلنسری کار می‌کنند. هروقت که بخواهند پروژه قبول می‌کنند، کد می‌زنند، سایت طراحی می‌کنند و در قبالش به‌صورت توافقی و متناسب با عرف بازار مبلغی دریافت می‌کنند.
یک فریلنسر برنامه نویسی تازه‌کار حدودا یک تا یک‌ونیم میلیون در ماه درآمد دارد که البته این میزان باتوجه به سابقه‌ی کار و شناخته شدنش می‌تواند خیلی بالاتر برود.
- آموزش برنامه نویسی یا تولید ویدئوهای آموزشی: بعضی از برنامه نویس‌ها بی‌خیال کدزدن، طراحی و… می‌شوند و سعی می‌کنند از راه آموزش برنامه نویسی به دیگران درآمد داشته باشند. خیلی‌ها نیز ویدئوهای آموزشی تولید می‌کنند و ازطریق سایت خودشان یا سایت‌های دیگر به فروش می‌رسانند.
- برنامه نویسی، توسعه و فروش برنامه‌های موبایل: این روزها که بیشتر از تعداد آدم‌ها، گوشی تلفن همراه وجود دارد، بازار طراحی و فروش اپلیکیشن‌های موبایل حسابی داغ و پررونق است.
درآمد برنامه نویسی در زمینه‌ی برنامه‌های موبایل راضی کننده است و خیلی از برنامه نویسان به این سمت می‌روند. متوسط درآمد هر اپلیکیشن ایرانی بهطور متوسط 3 میلیون در ماه است. البته خیلی از اپلیکیشن‌ها کمتر از این مبلغ و خیلی‌های دیگر نیز بیشتر از این‌ها نصیب‌شان می‌شود.
- ایده پردازی: بعضی از برنامه نویس‌ها اساسا ایده‌پردازهای خوبی هستند ولی به دلیل نداشتن سرمایه یا دلایل دیگر، خودشان به کدنویسی و تولید فکر نمی‌کنند و ایده‌های بکرشان را می‌فروشند و از این راه درآمد دارند. شاید اگر قانون کپی‌رایت در ایران رعایت می‌شد، این دسته از برنامه نویسان اوضاع خیلی بهتری داشتند.
- انجام پروژه‌های دانشجویی و…: تعدادی از برنامه نویسان پروژه‌های مختلف دانشجویی قبول می‌کنند و باتوجه به شرایط پروژه، درآمدهای متفاوتی دارند.
آقای برنامه‌زاده حسابی در مورد حوزه‌های کاری برنامه نویسی در ایران تحقیق کرد ولی در بین این پرس‌وجوها به نکته‌ی دیگری نیز رسید. درواقع برنامه‌زاده فهمید عوامل زیادی در میزان درآمد برنامه نویسی تاثیر می‌گذارند. از میزان تخصص گرفته تا شهر محل زندگی یک برنامه نویس می‌تواند روی میزان درآمدش تاثیر بگذارد ولی دقیقا چرا و چگونه؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال با ما به تیتر بعدی بیایید.
عوامل موثر بر درآمد برنامه نویسی چیست
این شما و این بررسی تک‌تک عوامل موثر روی درآمد یک برنامه نویس:
- زبان برنامه نویسی؛ جاوا یکه‌تاز میدان درآمد برنامه نویسی
برنامه نویس‌ها بسته به این‌که به چه زبان یا زبان‌هایی تسلط دارند، درآمدشان نیز متغیر است. بعضی زبان‌های برنامه نویسی در ایران خواهان بیشتری دارند، فقط کافی است یکی‌شان را بهطور حرفه‌ای دنبال کنید و آن‌وقت است که دیگر نان‌تان را با دست خودتان داخل روغن انداخته‌اید.
- جاوا: از زبان‌های برنامه نویسی‌ای که برنامه نویسانش طرفدار زیادی دارند، زبان جاوا است. جاوا برای نوشتن اپلیکیشن‌های موبایل پرکاربرد است و همین باعث شده درآمد برنامه نویسان این زبان به‌نسبت بقیه‌ی زبان‌ها بالاتر باشد. این روزها یک برنامه نویس ارشد جاوا بهطور متوسط ماهانه 4 تا 8 میلیون درآمد دارد.
- PHP: یک برنامه نویس مسلط به PHP درصورتی‌که شرایط دیگر موجود در آگهی‌های استخدام برنامه نویس را داشته باشد، ماهانه بهطور متوسط 2.5 تا 6 میلیون در تهران درآمد خواهد داشت. درآمد متوسط برنامه نویسان PHP ساکن در شهرهای بزرگ بهطور میانگین بین 2.5 تا 4 میلیون است.
- لاراول: احتمالا برنامه نویسانی که لاوارل می‌دانند باید به PHP هم مسلط باشند و دراین‌صورت می‌توانند روی درآمدی درحدود 3 تا 5 میلیون در ماه حساب کنند.
- پایتون: پایتون یک زبان تازه‌وارد است که هنوز آن‌طور که باید و شاید شناخته‌شده نیست ولی به‌مرور زمان دارد جایش را بین زبان‌های برنامه نویسی پرکاربرد باز می‌کند. برنامه نویسان پایتون بهطور میانگین 3 تا 4.5 میلیون در هر ماه درآمد دارند.
پیشنهاد دوره آموزشی: آموزش برنامه نویسی پایتون
- سیستم مدیریت محتوای وردپرس: این روزها وردپرس حسابی بین طراحان سایت‌های کسب‌وکار و مشاغل طرافدار دارد و برنامه نویسانی که به کار با وردپرس مسلط هستند، ماهانه می‌توانند بین 3 تا 5 میلیون درآمد داشته باشند.
پیشنهاد ویژه دوره آموزش طراحی سایت بدون دانش برنامه نویسی:بوتکمپ کسب و کارهای اینترنتی بامداد طی مدت 3 ماه شما را به یک کارشناس طراحی و راه‌اندازی کسب و کارهای اینترنتی بدل می‌کند.
- برنامه نویس اندروید: از یک برنامه نویس اندروید انتظار می‌رود به جاوا مسلط باشد و بتواند در محیط توسعه‌ی اندروید استودیو نیز کار کند. این دسته از برنامه نویسان می‌توانند به درآمدی درحدود 4 تا 8 میلیون در ماه فکر کنند.
- شهر محل کار؛ دارم میرم به تهران
تهران بهشت برنامه نویس‌های ایرانی به‌حساب می‌آید. در تهران هم موقعیت‌های شغلی بیشتر و بهتری برای برنامه نویسان فراهم است و هم می‌توانند درآمد و مزایای بیشتری داشته باشند. البته این موارد درمورد برنامه نویسانی که در شرکت‌ها یا سازمان‌های مختلف کار می‌کنند صادق است و فریلنسرها اوضاع‌شان فرق می‌کند.
ازطرفی استارتاپ‌ها را نیز از این قاعده استثنا کنید. فریلنسرها حسابی آزاد هستند و همه جا تقریبا آسمان برایشان یک‌رنگ است ولی برای کارمندها همان‌طور که گفتیم تهران جای بهتری است و با آمدن به تهران می‌توانند درآمدشان را حتی تا دوبرابر افزایش دهند.
البته بهتر است به این نکته اشاره کنیم که در بین شهرستان‌ها نیز اوضاع مشهد، تبریز، اصفهان، رشت و شهرهای این‌چنینی تقریبا راضی‌کننده‌تر است و برنامه نویسان ساکن شهرهای کوچک اوضاع خوبی ندارند.
- میزان تخصص؛ دست راست برنامه نویس‌ها
درآمد برنامه نویسی رابطه‌ی مستقیمی با میزان تخصص برنامه نویسان دارد. یک برنامه نویس تازه‌کار که تخصص زیادی ندارد مطمئنا نمی‌تواند به درآمد خوبی برسد ولی کافی است همان برنامه نویس به‌مرور زمان آموزش ببیند و تخصص بیشتری به‌دست بیاورد؛ آن‌وقت است که به ابزارهای بیشتری در برنامه نویسی مسلط می‌شود، رزومه‌اش وزن و اعتبار پیدا می‌کند، برایش سرودست می‌شکنند و می‌تواند به درآمد بالا و راضی کننده چشمک بزند.
- میزان تجربه و سابقه‌ی کار؛ گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
یکی از نکته‌هایی که برنامه‌زاده‌ی قصه‌ی ما در بررسی‌هایش به آن رسیده بود و باعث شد همان اول کار دندان طمع را بکند و دور بیاندازد، بحث سابقه کار بود. به‌هرحال مدیریت و اجرای پروژه‌های برنامه نویسی مثل ریاست شبکه‌های سیما نیست که از دست هر فرد تازه‌کاری بربیاید؛ باید دود چراغ بخورید، انگشتان و مغز مبارک‌تان را برای انواع کدزدن به‌کار بگیرید و بعد از گذشت چند سال به یک درآمد درست و درمان برسید.
یک برنامه نویس دائمی که تازه وارد محیط کار می‌شود حدودا 2 میلیون در ماه درآمد دارد ولی همین برنامه نویس وقتی به سابقه‌ی بالای 10 سال می‌رسد می‌تواند به درآمدی درحدود 7 میلیون در هر ماه فکر کند. اوضاع فریلنسرها البته از این هم بهتر است که در سرتیتر بعدی بهطور مفصل در موردش توضیح خواهیم داد.
- پست سازمانی
ارتقای شغلی در اداره‌ها، شرکت‌ها، استارتاپ‌ها و… در هرحال با افزایش درآمد همراه است. وقتی شما از یک برنامه نویس معمولی به یک برنامه نویس ارشد یا مدیر پروژه ارتقا پیدا می‌کنید، درآمد و مزایای بیشتری نیز خواهید داشت.
البته می‌توان گفت عواملی که روی افزایش درآمد موثر هستند تاحد زیادی با هم ارتباط دارند و روی هم تاثیر می‌گذارند. مطمئنا به کسی سمت مدیریت یک پروژه را می‌دهند که هم تجربه و هم سابقه‌ی کاری بیشتری دارد و به‌احتمال خیلی زیاد تخصصش نیز از بقیه‌ی برنامه نویس‌های شرکت بیشتر است.
درکنار تمام نکاتی که گفتیم بهتر است در آخر این بحث نگاهی به میانگین درآمد برنامه نویسان ایرانی همراه با نمودار بیاندازید تا دید بهتری نسبت به درآمد برنامه نویسی پیدا کنید.
مقایسه میزان حقوق و درآمد برنامه نویسی فریلنسر در مقابل استخدام دائمی
برنامه‌زاده همان‌طور که اسم مبارکش داد می‌زند حسابی برای ورود به دنیای برنامه نویسی، برنامه‌ریزی کرده بود ولی هرچه باخودش کلنجار می‌رفت نمی‌توانست بین فریلنسری یا استخدام دائمی( حالا انگار برای استخدام دائمی دنبالش فرستادهاند) یکی را انتخاب کند. با درنظر گرفتن تمام مزایا و معایب هر دو حوزه‌ی برنامه نویسی، مانده بود ویلان و سرگردان بر سر دوراهی انتخاب. برنامه‌زاده درنهایت تصمیم گرفت درمورد تفاوت درآمد فریلنسری برنامه نویسی با استخدام دائمی، حسابی پرس‌وجو کند و تصمیم قطعی‌اش را بگیرد.
درواقع برنامه نویس فریلنسر احتمالا در حداقل دو سال اول کارش درآمد چندانی ندارد و باید به کم‌ترین‌ها قانع باشد ولی هرچه زمان می‌گذرد:
- می‌تواند پروژه‌های بیشتری را شناسایی کند و درواقع راه‌وچاه گرفتن پروژه‌های خوب و نان‌وآب‌دار را بهتر به‌دست بیاورد.
- هرچه زمان می‌گذرد برنامه نویس فریلنسر مورد نظر ما شناخته‌شده‌تر می‌شود و با استفاده از روابط جدیدی که پیدا می‌کند می‌تواند پروژه‌های بهتری بگیرد.
- رزومه‌ی یک برنامه نویس فریلنسر بعد از تمام شدن هر پروژه، پروپیمان‌تر می‌شود و همین موضوع باعث می‌شود به‌مرور زمان بخت بیشتر به او رو کند.
- اگر برنامه نویس آزادکار بتواند با اداره‌ها و سازمان‌های مختلف ارتباط بگیرد و افرادی را به‌عنوان واسطه‌ی کار پیدا کند، می‌تواند روی درآمد سرشار چنین پروژه‌هایی حساب کند و ازطرف دیگری وزن رزومه‌اش را بالاتر ببرد.
- برند سازی برای برنامه نویس فریلنسر از اوجب واجبات است. اگر یک برنامه نویس آزادکار پا در مسیر برندسازی بگذارد و درست پیش برود، می‌توان گفت به‌نوعی آینده‌ی خودش را حسابی تامین کرده است.
بهطور کلی یک فریلنسر با سابقه کار کمتر از دوسال، نمی‌تواند درآمدی بالاتر از یک تا یک‌ونیم میلیون درماه داشته باشد ولی هرچه سابقه‌ی کارش بالاتر رود، میزان درآمدش رشد بیشتری می‌کند و حتی چند پله از برنامه نویس ثابت بالاتر می‌رود.
این روزها یک برنامه نویس فریلنسر با سابقه کار ده سال، بیشتر از 8 میلیون در ماه درآمد دارد. این درحالی است که یک برنامه نویس دائمی با سابقه‌ی کار بالای ده سال، حدود 7 میلیون در ماه درآمد دارد. می‌توان گفت روابط و کانال‌های ارتباطی فریلنسرها تازه بعد از ده سال کار خودشان را می‌کنند و برنامه نویس را روی دور تند می‌اندازند.
با این‌همه، تصویر زیر نشان می‌دهد که درآمد برنامه نویسان دائمی، بهطور متوسط از برنامه نویسان فریلنسر بیشتر است:
پیشنهاد مقاله : زبان برنامه نویسی برای طراحی سایت
در همه جای دنیا تعداد برنامه نویسان زن از برنامه نویسان مرد کمتر است. البته این به آن معنا نیست که زنان توانایی و استعداد کار در این حوزه را ندارند بلکه:
- در محیط‌های تا این حد مردانه احساس غربت می‌کنند.
- اعتماد به‌نفس کار کردن در چنین محیط‌هایی را ندارند.
- درآمدشان به اندازه‌ی مردان نیست و موقعیت ارتقای شغلی کمتری برایشان وجود دارد.
- از نگاه‌های آزاردهنده‌ی جنسی که در بعضی از این محیط‌ها وجود دارد، فراری هستند.
- فکر می‌کنند همیشه باید در شغل‌های زنانه‌تری مثل معلمی، پرستاری و… فعالیت کنند.
ما در این‌جا به موارد دیگری که اشاره کردیم وارد نمی‌شویم و تنها در مورد میزان درآمد زنان برنامه نویس ایرانی صحبت می‌کنیم. برای این‌که منظور از درآمد کمتر زنان در حوزه‌ی برنامه نویسی را بهتر متوجه شوید، نگاهی به نمودار زیر بیاندازید:
این نمودار ثابت می‌کند که زنان برنامه نویس بهطور متوسط درآمد کمتری نسبت به مردان دارند. البته برنامه نویسی برای استارتاپ‌ها و اپلیکیشن‌ها تاحدی این وضعیت را تغییر داده است به‌طوری که این روزها بعضی از اپلیکیشن‌ها یا استارتاپ‌ها به‌وسیله‌ی گروه‌های برنامه نویسی زنانه نوشته، طراحی و اداره می‌شوند.
به‌عنوان مثال شرکت دانش بنیان ویستا رایانت به‌وسیله‌ی 3 زن برنامه نویس کردستانی تاسیس شده است که به‌کار طراحی اپلیکیشن‌های آموزشی کودکان مشغول هستند و ثابت کرده‌اند که دیگر این روزها زن بودن یا حتی زندگی در شهرستان مانع پیشرفت در برنامه نویسی نیست.
جمع‌بندی مقاله در یک دقیقه
معادله‌ها و ضرب‌و تقسیم‌ها همیشه سر جایشان هستند و نمودارها هم به کمک‌شان می‌آیند تا انسان‌ها را با شغل‌ها و موقعیت‌های مختلف در دسته‌بندی‌های متفاوت جا دهند و درموردشان حرف بزنند. حرف از درآمد برنامه نویسی و نمودارهایش هم دقیقا همین هدف را دارند و قرار است راه‌وچاه را تاحدی به تازه‌کارها نشان دهند.
ولی اصل قضیه این است که در دنیایی مثل برنامه نویسی که تلاش و پشتکار حرف اول را می‌زند، می‌توان با به‌دست آوردن تجربه و تخصص و کار بی‌وقفه، خیلی از معادله‌ها را به‌هم زد و خیلی زودتر از بقیه به پله‌های بالاتر رسید. کسی چه می‌داند شاید شما؛ بله دقیقا خود شما که اول راه برنامه نویسی هستی، روزگاری تمام معادله‌های ازپیش تعیین شده را به هم زدی و خودت را به نقطه‌ای مثال‌زدنی در اقیانوس این دانش رساندی!